Vitamin Nedir?
Vitaminler, vücudun sağlıklı bir şekilde çalışması için gerekli olan bileşiklerdir. İnsan vücudu vitaminleri üretemez. Bu nedenle çoğu insan vitaminleri besin yoluyla alır. Vitaminler genellikle yağda çözünenler ve suda çözünenler olarak ikiye ayrılır. Yağda çözünen vitaminler (A, D, E ve K) yağda çözünür ve vücudun yağ dokularında depolanabilirler. Suda çözünen vitaminler (B vitaminleri ve C vitamini), vücutta fazla miktarda depolanamazlar ve idrar yoluyla vücuttan atılırlar.
Vitaminler, vücudun sağlıklı bir şekilde çalışması için gereklidir. Çoğu insan, doğal gıdalardan yeterli miktarda vitamin alır. Ancak, bazı durumlarda, vücudun yeterli miktarda vitamin alması zor olabilir. Bu nedenle, birçok insan takviye kullanır. Vitamin ve gıda takviyeleri, vitamin eksikliğini önlemeye ve tedavi etmeye yardımcı olabilir.
Vitamin Çeşitleri Nelerdir?
Vitaminler, çeşitli fonksiyonları yerine getirmek için gereken organik bileşiklerdir. Vücut tarafından üretilmezler, bu nedenle çoğu insan günlük vitamin ihtiyacını besinlerden alır. Aşağıda, insan vücudu için önemli olan ve bilinen tüm vitaminlerin bir listesi verilmiştir:
- A Vitamini: Retinol, retinal ve retinoik asit olarak da bilinir. Göz sağlığı, cilt sağlığı, bağışıklık sistemi fonksiyonu ve kemik gelişimi için gereklidir. Havuç, ıspanak, tatlı patates, kavun, kayısı, balık yağı, süt, ve yumurtada bulunur
- B1 vitamini (Tiamin): Karbonhidratların metabolizmasında rol oynar ve sinir sistemi sağlığı için önemlidir. Fasulye, nohut, somon, muz, portakal, domates, ceviz gibi besinlerde bulunur.
- B2 vitamini (Riboflavin): Enerji üretiminde ve vücudun normal büyümesinde rol oynar. Süt, yoğurt, yumurta, brokoli, ıspanak, badem, mantar, somon gibi besinlerde bulunur.
- B3 vitamini (Niasin): Enerji üretiminde, sindirim sağlığı için ve kolestrol düzeylerini kontrol etmede rol oynar. Ton balığı, tavuk, hindi, somon, kahverengi pirinç, fındık, avokado, mantar gibi besinlerde bulunur.
- B5 vitamini (Pantotenik asit): Yağ, protein ve karbonhidrat metabolizması için önemlidir. Et, süt, tahıl ürünleri, mantar, avokado, brokoli, domates gibi besinlerde bulunur.
- B6 vitamini (Piridoksin): Protein metabolizmasında, hemoglobin üretiminde ve bağışıklık sistemi sağlığı için önemlidir. Tavuk, hindi, somon, ıspanak, karnabahar, patates, muz gibi besinlerde bulunur.
- B7 vitamini (Biyotin): Yağ, protein ve karbonhidrat metabolizması için önemlidir ve saç, cilt ve tırnak sağlığı için faydalıdır. Saç dökülmesini önler. Yumurta sarısı, badem, fındık, ceviz, soya fasulyesi, ıspanak gibi besinlerde bulunur.
- B9 vitamini (Folik asit): Hücre bölünmesi ve DNA sentezi için önemlidir. Hamilelik sırasında bebeğin gelişimi için çok önemlidir. Yeşil yapraklı sebzeler, brokoli, turunçgiller, mısır gibi besinlerde bulunur.
- B12 vitamini (Kobalamin): Sinir sistemi sağlığı için önemlidir ve kırmızı kan hücresi üretiminde rol oynar. Sığır eti, süt, peynir, yumurta, ton balığı, somon gibi besinlerde bulunur.
- C Vitamini: Antioksidan bir vitamindir ve hücrelerin serbest radikallerin zararlı etkilerinden korunmasına yardımcı olur. Ayrıca, bağışıklık sistemi sağlığı, cilt sağlığı ve demir emilimi için de gereklidir. Portakal, mandalina, limon, greyfurt, kırmızı ve yeşil biber, brokoli, çilek, kivi, papaya, mango ve domateste bulunur.
- D Vitamini: Kemik sağlığı, bağışıklık sistemi fonksiyonu ve hücre büyümesi için gereklidir. Ayrıca, vücudun kalsiyum ve fosforu emmesine yardımcı olur. Somon, ton balığı, sardalya, süt, yumurta, mantar ve tahıl ürünleride bulunur.
- E Vitamini: Antioksidan bir vitamindir ve hücreleri serbest radikallerin zararlı etkilerinden korur. Ayrıca, cilt sağlığı ve bağışıklık sistemi fonksiyonlarının sağlıklı bir şekilde çalışması için de önemlidir. Badem, fındık, fıstık, brokoli, ıspanak ve avokadoda bulunur.
- K Vitamini: Kan pıhtılaşmasına yardımcı olur. Ayrıca, kemik sağlığı ve kalp sağlığı için de gereklidir. Ispanak, lahana, brokoli, pazı, kereviz ve yeşil yapraklı sebzelerde bulunur.
Vitaminlerin Faydaları Nelerdir?
- Vitaminler hücre zarı ve DNA gibi alanlarda oluşabilecek herhangi bir zarardan veya değişiklikten korunmada etkilidir.
- Vücudun bağışıklığını güçlendirir. Mikrop, virüs, bakteri kaynaklı hastalıkların sık sık görülmesini engeller.
- Kronik rahatsızlığı olan kişiler ve sürekli ilaç kullanmak zorunda olan kişiler için ilaçların yan etkilerini oldukça aza indirger. Vücutta yaratılan tahribatın engellemesine ya da azaltılmasına yardımcı olur.
- Mide, bağırsak ve pankreas sağlığı için önemlidir. Besinlerin mide ve bağırsakta emilimine destek olur ve kolaylaştırır. Sindirim güçlüğünü ortadan kaldırır.
- Kemikleri güçlendirir ve eklem sağlığını olumlu etkiler. Kemik erimesi gibi sağlık sorunlarını yok etmek veya azaltmak için vücuda katkı sağlar
- Kandaki yağ oranını dengeler. Damarları güçlendirir. Damar tıkanıklığını önler. Bunların yanında kalp damar hastalıklarına ve kolesterole iyi gelir.
- Ağız, dil ve diş eti yaralarının iyileşmesine katkı sağlar. Cilt, tırnak ve saç sağlığı için de faydalıdır.
- Kadınlarda sıklıkla görülen Polikistik Over Sendromu (PKOS) tedavisinde tercih edilir. Özellikle PKOS’u olan hastalarda görülen infertilite sorunları, kıllanma, sivilcelenme, regl döngülerinde düzensizlik, insülin direnci, psikolojik rahatsızlıklar gibi problemleri en aza indirir.
- Hamilelik öncesinde, sırasında ve sonrasında vitaminler anne ve bebek sağlığı için önemlidir.
Vitamin ve Multivitaminler
Multivitamin takviyeleri, genellikle vitaminlerin yanı sıra mineraller, antioksidanlar ve diğer besin öğeleri de içerir. Bu takviyeler, kişinin günlük vitamin ve mineral ihtiyacını karşılamaya yardımcı olur. Besinler sizin için, vücut tarafından üretilmeyen vitamin ve mineralleri karşılama açısından yeterli olmayabilir. Enerji ve C vitamini eksikliği gibi durumlarda Vitagil Beta Glucan takviyesi alabilirsiniz. Bunun yanında vücudunuza faydalı yağ asitleri almak için Möller’s Omega 3 Balık Yağını tercih edebilirsiniz. Ayrıca hamile veya emzirme dönemindeki anneler Solgar Brewer Yeast takviyesinin süt arttırıcı özelliğinden faydalanabilirler. Ayrıca multivitamin takviyelerinin düzenli kullanımı, bağışıklık sistemi sağlığına da fayda sağlar. Ancak, multivitamin ve takviyelerin düzenli kullanımının yanı sıra, sağlıklı bir yaşam sürdürmek için dengeli ve çeşitli bir beslenme düzeni de önemlidir. Bu nedenle, beslenme uzmanları, kişilerin öncelikle besinlerden aldıkları vitamin ve mineralleri arttırmalarını önermektedir.